Bài 3. GIỚI THIỆU BẢN THÂN Phần 2 - Unit 3. Tell me more about yourself - Part 2

PHẦN HAI:

Tom đang ở tại nhà của Serena ở khu ngoại ô Kuala Lumpur. Hàng xóm của Serena là một ông bác lớn tuổi có thói quen tò mò. Tom và Serena đang ra khỏi nhà thì bị Ông Hanif nhiều chuyện đang ngồi ở hàng hiên bắt gặp …

TỪ VỰNG MỚI:

Siapakah?	Ai đấy, Ai thế?
lelaki	người đàn ông
mahu	muốn
pergi	đi
berjalan-jalan	đi bộ (đi dạo)
pergi berjalan-jalan	ra ngoài đi dạo	to go for a walk
di mana	ở đâu
tu	đó ( nói / viết tắt của chữ ITU)
bukan	không
jadi	vì vậy
suatu masa dahulu	lâu lắm rồi, hồi xưa
pernah	xem phần chú giải Văn phạm
sekarang	bây giờ
tapi	nhưng
lupa	quên
sudah lupa	quên rồi
jangan	đừng (làm)
bimbang	lo lắng
tinggal	ở tại
rumah	nhà
bila	khi nào
tiba	đến
kelamarin	hôm qua
bersama	với
berapa lama	bao lâu
akan	sẽ
di sini	ở đây
mungkin	có thể
selama	trong (thời gian bao lâu)
dua	2
minggu	tuần
saja	chỉ	only, just
pendapat	ý kiến
tentang	về (1 việc gì đó)
Bagaimana pendapat anda tentang …?	Ý kiến của bạn về …?
rasa	cảm thấy
semuanya	tất cả bọn họ
peramah	thân thiện
macam	thích
O, ya	nhân tiện ...
panggil	gọi
panggil saya ...	gọi tôi là ...
Pak cik	Ông (dùng cho người lớn tuổi)
harap	hy vọng
seronok	thưởng thức
tinggal	sống, ở tại
sehingga	cho đến khi
Sehingga kita berjumpa lagi	Until we meet again / See you again.

BÀI ĐỐI THOẠI:

Encik Hanif	Saudari hendak ke mana? Siapakah lelaki itu?	Cô đi đâu vậy? Người đàn ông đó là ai?
Serena	Saya mahu pergi berjalan-jalan. Dia teman saya dari Sheffield.	Cháu đang định đi dạo. Anh ấy là bạn cháu đến từ Sheffield.
Encik Hanif	Sheffield? Di mana tu? Di Amerika?	Sheffield? Ở đâu thế? Ở Mỹ à?
Serena	Tidak, ke England.	Không, ở Anh.
Encik Hanif	Jadi dia orang Inggeris. Suatu masa dahulu saya pernah belajar bahasa Inggeris, tapi  sekarang saya sudah lupa.	Vậy ra anh ta là người Anh à? Hồi trước tôi có học Tiếng Anh, nhưng lâu lắm rồi nên tôi quên hết cả.
Tom	Jangan bimbang, saya boleh berbual dalam bahasa Melayu.	Ông đừng lo. Tôi có thể nói Tiếng Mã Lai
Encik Hanif	Di mana anda tinggal di Kuala Lumpur?	Cậu sống ở đâu ở Kuala Lumpur?
Serena	Dia tinggal di rumah saya.	Anh ấy đang sống ở nhà của cháu.
Encik Hanif	Bila anda tiba di Kuala Lumpur?	Cậu đã đến Kuala Lumpur lúc nào?
Tom	Kelmarin bersama penerbangan Malaysia Airlines.	Trưa hôm qua với hãng hàng không Malaysia.
Encik Hanif	Berapa lama anda akan tinggal di sini?	Cậu sẽ ở đây bao lâu?
Tom	Mungkin selama dua minggu saja.	Cháu có thể ở đây chỉ 2 tuần thôi.
Encik Hanif	Bagaimana pendapat anda tentang orang Malaysia? Anda rasa selésa?	Cậu thấy người Mã Lai thế nào? Cậu có thấy thoải mái với họ không?
Tom	Meréka semuanya peramah macam Encik. O, ya. Siapakah nama Encik?	Họ đều rất thân thiện cũng như bác vậy. Nhân tiện, bác tên gì vậy ạ?
Encik Hanif	Anda boleh panggil saya, Pak cik Hanif. Harap anda akan seronok tinggal di sini.	Cứ gọi tôi là Ông Hanif. Tôi hy vọng anh sẽ vui vẻ khi ở đây.
Tom	Terima kasih. Sehingga kita berjumpa lagi.	Cảm ơn bác. Hẹn gặp bác sau.

NGỮ PHÁP

1.    THỂ PHỦ ĐỊNH:

Người Malaysia đặt câu phủ định bằng cách thêm từ TIDAK hoặc BUKAN vào câu tùy vào tình huống. Bạn cần phân biệt cách sử dụng khác nhau của hai từ này.

-       Trong Tiếng Mã Lai, bạn thêm TIDAK vào trước động từ để nói nghĩa phủ định.

Ví dụ:

dia minum: anh ấy uống (nước)

> dia tidak minum: anh không không uống

saya tahu: tôi biết

> saya tidak tahu: tôi không biết

-       Trong Tiếng Mã Lai, TIDAK cũng được thêm vào trước tính từ để nói nghĩa phủ định.

Ví dụ:

dia sihat: anh ấy khỏe mạnh

> dia tidak sihat: anh ấy không khỏe mạnh

meréka mabuk: họ say rượu

> meréka tidak mabuk: họ không say rượu

-       Khi bạn muốn đặt câu với nghĩa phủ định cho danh từ (một vật / một việc gì đó) hoặc một đại từ, bạn không dùng tidak mà dùng BUKAN.

Ví dụ:

Saya orang Malaysia: Tôi là người Malaysia.

> Saya bukan orang Malaysia. Tôi không phải là người Malaysia.

Ini kucing. Đây là một con mèo.

> Ini bukan kucing. Đây không phải là một con mèo.

Dia presidén? Bukan dia. Ông ấy có phải là ông chủ tịch không? Ông ấy không phải.

Bài tập 5:

Điền vào chỗ trống với tidak hoặc bukan:

a.    Dia _____________sopan.

b.    Meréka __________ buta.

c.    Kami _________ tinggal di Johor Bahru.

d.    Itu __________ keréta saya.

e.    Dia __________ gembira.

ĐÁP ÁN:

a	Dia tidak sopan.	Anh ấy không lịch sự.
b	Meréka tidak buta.	Họ không bị mù.
c	Kami tidak gembira.	Chúng tôi không ở Johor Bahru.
d	Itu bukan keréta saya.	Đó không phải xe hơi của tôi.
e	Dia tidak gembira.	Cô ấy không vui.

-       Cả tidak và bukan đều được dùng làm câu trả lời ngắn gọn (một chữ) cho câu hỏi Có / Không. Bạn cần chú ý yếu tố được hỏi trong câu hỏi là danh từ, động từ hay tính từ, để trả lời cho đúng tidak hay bukan.

Ví dụ:

Apakah kawan anda penari? > Bukan.

Bạn của anh là vũ công phải không? Không phải. (vũ công - penari là một danh từ nên ta dùng BUKAN)

Apakah dia péndek? Tidak.

Cô ấy thấp phải không? Không phải. (thấp - péndek là một tính từ nên ta dùng TIDAK)

Apakah dia bekerja di Sabah? Tidak.

Cô ấy có làm việc ở Sabah hay không. Không có ( làm việc - bekerja là một động từ nên ta dùng TIDAK)

Bài tập 6:

Trả lời không cho những câu hỏi sau:

a.    Adakah itu pensél anda? (Đó có phải bút chì của bạn không?)

b.    Adakah pensel anda patah? (Bút chì của bạn bị gãy phải không?)

c.    Apakah ibu anda peramah? ( Mẹ của bạn có thân thiện hay không?)

d.    Apakah meréka tahu? (Họ có biết hay không?)

GHI CHÚ TỪ VỰNG:

mabuk: say rượu

presiden: chủ tịch

sopan: lịch sự

buta: mù

péndek: thấp, lùn

pensel: bút chì (pencil)

patah: vỡ, gãy

peramah: thân thiện

ibu: mẹ

ĐÁP ÁN:         a. bukan          b. tidak            c. tidak            d. tidak

2.    GIẢN LƯỢC CÂU: Saudari hendak ke mana?

Bạn có chú ý trong đoạn hội thoại trên, ông Hanif hỏi Serena: “Saudari hendak ke mana?” (Cô muốn đi đâu?) mà không dùng đại từ chỉ định (PRONOUN - nghĩa là không gọi tên Serena). Người Mã Lai bản xứ thường lược bỏ từ không cần thiết trong ngôn ngữ nói của họ sao cho câu nói ngắn gọn và đủ để người nghe hiểu. Trong trường hợp này ông Hanif rõ ràng chỉ đang nói chuyện với Serena chứ không phải ai khác. Câu này có thể được nói đầy đủ là “Saudari hendak pergi ke mana?”

Khi bạn tiếp tục học theo giáo trình này, hoặc nếu bạn có cơ hội nói chuyện với người Malaysia, bạn sẽ dần quen với cách nói chuyện ngắn gọn của họ.

3.    Các câu hỏi Ở ĐÂU? ĐI ĐÂU? ĐẾN TỪ ĐÂU? với MANA

di mana …?	… ở đâu?
Di mana anda tinggal?	Bạn sống ở đâu?
ke mana …?	… đi đến đâu?
Ke mana anda pergi?	Bạn đang đi đâu?
dari mana …?	… đến từ đâu?
Dari mana anda berasal?	Bạn đến từ đâu?

3 câu hỏi trên được tạo thành từ một giới từ (từ chỉ định hướng nơi chốn) và chữ MANA. Bạn nên chú ý là sự kết hợp này không thể tách rời. So sánh cấu trúc “Where … from?” của Tiếng Anh khi where và from tách nhau ra, thì trong tiếng Mã Lai thì Di, Ke và Dari luôn phải đặt trước mana khi tạo thành các câu hỏi  Di mana …? Ke mana …? và Dari mana …?

 Người Mã Lai quen dùng hậu tố “kah” để đặt câu hỏi nên 3 cấu trúc trên còn được nói / viết là: Di manakah…? Ke manakah …? và Dari manakah …?

Bài tập 7:

Điền vào chỗ trống những từ để hỏi thích hợp cho các câu hỏi sau:

a	_______________ dia masuk?
b	_______________ dia belajar?
c	_______________ meréka membawa bagasi itu?
d	_______________ kami datang?

masuk: đi đến

membawa: mang, đem

ĐÁP ÁN:       

a	Dari mana dia masuk?	Anh ầy đến từ đâu?
b	Di mana dia belajar?
c	_______________ meréka membawa bagasi itu?
d	_______________ kami datang?

4.    Berapa?

Berapa? nghĩa là Bao nhiêu?

Berapa keréta? Có bao nhiêu xe ô tô?

Berapa kucing? Có bao nhiêu con mèo?

Tuy nhiên , berapa thường được dùng kết hợp với những từ khác để đặt câu hỏi về số lượng. Trong đoạn đối thoại trên bạn đã được giới thiệu cấu trúc câu hỏi Berapa lama? ( Bao lâu?) Câu hỏi này Berapa được dùng ghép với lama (lama nghĩa là 1 khoảng thời gian dài).

Tương tự, câu hỏi Berapa kali? được dùng để hỏi Bao nhiêu lần?

Ví dụ:

Berapa kali saudara datang ke Singapura?

Bạn đến Singapore mấy lần rồi?

datang: đến

Bài tập 8:

Điền vào chỗ trống những từ để hỏi thích hợp cho các câu hỏi sau:

a	___________ penerbangan dari London ke Singapura?
b	_______________ anda makan nasi goréng?
c	_______________ kita menunggu?
d	_______________ dia tinggal di Malaysia?
e	__________ dia teléfon?

makan: ăn
nasi goréng: cơm chiên
teléfon: gọi điện thoại

ĐÁP ÁN:       

a	Berepa lama penerbangan dari London ke Singapura?	Chuyến bay từ London đến Singapore mất bao nhiêu thời gian?
b	Berapa kali anda makan nasi goréng?	Bạn từng ăn món cơm chiên bao nhiêu lần?
c	Berapa lama kita menunggu?	Chúng ta phải đợi bao lâu?
d	Berapa lama dia tinggal di Malaysia?	Bạn ở Malaysia bao lâu?
e	Berapa kali dia teléfon?	Anh ấy gọi điện thoại mấy lần?

5.    Siapa và Apa

Trong phần I bạn đã học từ Siapa (hoặc là Siapakah). Siapa có thể được dùng để hỏi tên:

Ví dụ:

Siapakah nama anda? Tên bạn là gì?

Siapa nama orang itu? Người đó tên gì?

Nhưng nếu bạn cần hỏi tên của vật khác bạn phải dùng Apa.

Apa nama kampung ini? Ngôi làng ấy tên gì?

kampung: ngôi làng

6.    Tidak pernah

Tidak pernah nghĩa là chưa bao giờ (never).

Ví dụ:

Saya tidak pernah pergi ke Pulau Redang. Tôi chưa bao giờ đến đảo Redang.

Kami tidak pernah melihat dia. Chúng tôi chưa bao giờ gặp cô ấy.

Pernah nghĩa là đã từng (ever, once) dùng cho cả câu hỏi và câu khẳng định.

Ví dụ:

a.    Saya pernah pergi ke Bali. Tôi từng đi đến Bali.

b.    Dia pernah belajar memasak. Cô ấy đã từng học nấu ăn.

c.    Apa saudara pernah ke Kelantan? Bạn đã từng đến Kelantan chưa?
Ghi chú: Trong ví dụ c. từ pergi đã được lược bỏ, khi bạn dùng “pernah ke” thì người nghe hiểu ý bạn muốn hỏi là “đã từng đến”. Trong những câu khác pergi thường bị lược bỏ. Ví dụ trong đoạn hội thoại Ông Hanif hỏi Saudari hendak ke mana? (Cô muốn đi đâu?), câu hỏi đầy đủ sẽ là Saudari hendak pergi ke mana?

melihat: nhìn thấy

menmasak: nấu ăn

Bài tập 9:

Dịch những câu sau đây qua Tiếng Mã Lai:

a.        Tôi chưa từng xem bộ phim đó.

b.        Bạn từng đến Melaka chưa?

c.        Chúng tôi từng ăn sầu riêng.

d.        Anh ấy từng sống ở Mỹ.

ĐÁP ÁN:

a.  Saya tidak pernah melihat film itu.

b.  Apakah kamu pernah (pergi) ke Melaka?

c.  Kami pernah makan durian.

d.  Dia pernah tinggal di Amérika.     

7.    Selamat

Selamat mang ý nghĩa may mắn, hạnh phúc, thịnh vượng. Người Mã Lai dùng từ Selamat để nói những lời chúc tốt lành bằng cách thêm một động từ hoặc danh từ vào sau Selamat.. Sau đây là một số câu thông dụng:

Selamat belajar! Chúc bạn học vui vẻ!

Selamat makan! Chúc bạn ăn ngon miệng!

Selamat bekerja! Chúc bạn làm việc tốt (vui vẻ)!

Selamat berangkat! Chúc bạn 1 chuyến đi vui vẻ!

Selamat hari jadi! Chúc mừng sinh nhật bạn!

Selamat malam! Chúc bạn ngủ ngon!

Selamat Hari Raya! Chúc mừng ngày lễ Hari Raya!

Selamat Menyambut Hari Krismas! Chúc mừng Giáng Sinh.

Selamat tinggal! Tạm biệt. (Khi bạn là người đi).

Selamat jalan! Tạm biệt. (Chúc bạn lên đường bình an. - Khi bạn là người ở lại.)

Selamat Tahun Baru! Chúc mừng năm mới.

BÀI TẬP THỰC HÀNH

Bài tập 10:

Dịch các câu sau qua Tiếng Mã Lai:

a	Họ đã không đến hôm qua.
b	Đây không phải là chuyến bay đến Kota Kinabalu.
c	Tôi không nói tiếng Ả Rập.
d	Vợ tôi không phải người Singapore.
e	Đó không phải là con đười ươi (orangutan).
f	Eman không bướng bỉnh.

Đáp án:

a	Họ đã không đến hôm qua.	Mereka tidak tiba semalam.
b	Đây không phải là chuyến bay đến Kota Kinabalu	Ini bukan penerbangan ke Kota Kinabalu.
c	Tôi không nói tiếng Ả Rập.	Saya tidak bercakap bahasa Arap.
d	Vợ tôi không phải người Singapore.	Isteri saya bukan orang Singapura.
e	Đó không phải là con đười ươi (orangutan).	Itu bukan orang utan.
f	Eman không bướng bỉnh.	Eman tidak keras kepala.

Bài tập 11:

Đọc các câu sau và kiểm tra xem tidak và bukan được dùng đúng hay sai ngữ pháp. Sửa các câu sai thành câu đúng.

a	Dia tidak orang Brazil.	Anh ấy không phải người Brazil.
b	Dia bukan permain bola sepak.	Anh ấy không phải cầu thủ bóng đá
c	Kami tidak bahagia.	Chúng tôi không vui.
d	Saya bukan bodoh.	Tôi không ngu ngốc.
e	Kelmarin mereka bukan datang.

keras kepala: cứng đầu, bướng bỉnh (stubborn) orang Brazil: người Brazil pemain: người chơi bola sepak: cầu thủ bóng đá bahagia: vui vẻ bodoh: ngu ngốc

Đáp án:

a	Dia tidak orang Brazil. > SAI	Dia bukan orang Brazil.
b	Dia bukan permain bola sepak. > SAI	Dia bukan permain bola sepak.
c	Kami tidak bahagia. > ĐÚNG
d	Saya bukan bodoh. > SAI	Saya tidak bodoh.
e	Kelmarin mereka bukan datang. > SAI	Kelmarin mereka tidak datang.

Bài tập 12:

Chọn câu hỏi đúng cho các câu trả lời sau:

a	Sihat	1	Siapa nama saudara?
b	Penerbangan sangat meletihkan.	2	Apakah anda pernah ke Miami?
c	Tidak, saya masih bujang.	3	Adakah anda orang Indonesia?
d	Nama saya Angela.	4	Berapa lama mereka mahu tinggal di Miri?
e	Ya, saya pernah ke Miami.	5	Bagaimana dengan penerbangan anda?
f	Mereka mahu tinggal di Miri cuma dua minggu.	6	Apa khabar?
g	Bukan, saya bukan orang Thai.	7	Apa kamu masih bujang?

Đáp án:

6a, 5b, 7c, 1d, 2e, 4f, 3g

Bài tập 13: CD1, TR18
Hãy tưởng tượng bạn là một người Úc tên là Stuart ở Canbera. Một hôm bạn gặp một người khách du lịch người Mã Lai (tên là Sheela). Bạn đang học Tiếng Mã Lai nên muốn thực hành nói tiếng Mã Lai với người này.

Stuart		Bạn có phải người Mã Lai không? Bạn khỏe không?
Sheela	Ya, khabar baik, terima kasih.
Stuart		Xin lỗi, tên bạn là gì thế?
Sheela	Nama saya Norsheela. Panggil saja Sheela.
Stuart		Tên tôi là Stuart. Cứ gọi tôi là Stu.
Sheela	Maaf, bahasa Inggeris saya tidak lancar.
Stuart		Đừng lo Tôi từng học tiếng Mã Lai ở trường.
Sheela	Bagus kalau begitu.
Stuart		Bạn đang trú ở đâu?
Sheela	Saya tinggal Hotel Hilton.
Stuart		(Bạn nghĩ) Nước Úc như thế nào?
Sheela	Bagus sekali
Stuart		Bạn sẽ ở lại Canberra trong bao lâu?
Sheela	Cuma 2 minggu.
Stuart		Chúc bạn một kì nghỉ vui vẻ.
Sheela	Terima kasih. Sehingga berjumpa lagi.

ĐÁP ÁN:

Stuart	Apakah anda orang Malaysia? Apa khabar?	Bạn có phải người Mã Lai không? Bạn khỏe không?
Sheela	Ya, khabar baik, terima kasih.	Đúng rồi. Tôi khỏe, cảm ơn bạn.
Stuart	Maaf. Siapa nama anda?	Xin lỗi, tên bạn là gì thế?
Sheela	Nama saya Norsheela. Panggil saja Sheela.	Tên tôi là Norsheela. Cứ gọi tôi là Sheela
Stuart	Nama saya Stuart. Anda boleh panggil saya Stu.	Tên tôi là Stuart. Bạn có thể gọi tôi là Stu.
Sheela	Maaf, bahasa Inggeris saya tidak lancar.	Xin lỗi, Tiếng Anh của tôi không được trôi chảy.
Stuart	Jangan bimbang. Saya pernah belajar bahasa Malaysia di sekolah.	Đừng lo Tôi từng học tiếng Mã Lai ở trường.
Sheela	Bagus kalau begitu.	Hay quá.
Stuart	Di mana anda tinggal?	Bạn đang trú ở đâu?
Sheela	Saya tinggal Hotel Hilton.	Tôi ở khách sạn Hilton.
Stuart	Bagaimana dengan Australia?	(Bạn nghĩ) Nước Úc như thế nào?
Sheela	Bagus sekali.	Thật tốt quá.
Stuart	Berapa lama anda tinggal di Canberra?	Bạn sẽ ở lại Canberra trong bao lâu?
Sheela	Cuma 2 minggu.	Chỉ có 2 tuần thôi.
Stuart	Selamat bercuti!	Chúc bạn một kì nghỉ vui vẻ.
Sheela	Terima kasih. Sehingga berjumpa lagi.	Cảm ơn bạn. Hẹn gặp bạn sau.